czwartek, 24 października 2013

Stare parowozy w Polsce. Dariusz Jędrzejewski

Dariusz Jędrzejewski – fotograf i dziennikarz. Od 1993 roku publikuje artykuły o tematyce turystycznej w czasopismach Wydawnictwa Bauer. Od lat współpracuje również z wydawnictwami MUZA i Carta Blanca. W 2010 roku jego książka „Zakątki na urlop i weekend” otrzymała wyróżnienie Magellana przyznawane przez „Magazyn Literacki KSIĄŻKI, w kategorii „Przewodniki dla aktywnych”.
„Stare parowozy w Polsce” to przepięknie opracowanie wydane przez MUZA SA w cyklu „Ocalić od zapomnienia”. W pierwszej części zapoznamy się z krótką historia kolei, dowiemy się jak szybko następował jej rozwój i którzy inżynierowie ( w tym również polscy) mieli w tym udział. Omówiono dokładnie jakie strategie panowały przy budowie pierwszych linii kolejowych na świecie. Po prawej stronie tekstu znajduje się słowniczek, który dokładnie objaśnia znaczenie mniej znanych określeń związanych z kolejnictwem. W kolejnych rozdziałach zapoznajemy się z opisami polskich i europejskich parowozów oraz tras po których kursowały . Pozostałością po nich są parowozownie i muzea kolei, które autor nam bardzo dokładnie przybliża. Widać, ze wielką miłością autora są kolejki wąskotorowe, które dawniej były ośrodkami lokalnego transportu w całej Polsce. Dziś wiele z nich służy jako duża atrakcja turystyczna. Są to między innymi Przeworska Kolej Wąskotorowa czy też Świętokrzyska Kolej Dojazdowa. Dużo informacji zawiera rozdział poświęcony Chabówce. Tutaj austriaccy planiści w drugiej połowie XIX wieku rozpoczynali projektowanie Galicyjskiej Kolei Transwersalnej. Miała to być górska alternatywa dla poprowadzonej u podnóża Karpat Kolei Galicyjskiej, łączącej Kraków z Lwowem. Wieś Chabówka znalazła się trasie nowej linii kolejowej Cesarstwa Austro -Węgierskiego, która w całości oddano do użytku 1884 roku. Linia ta łączyła Czadcę ( obecnie Słowacja) i Husiatyn ( obecnie Ukraina). Cała trasa linii kolejowej liczyła 800 km i była jednym ze strategicznych ciągów komunikacyjnych na wypadek wojny z Imperium Rosyjskim. Chabówka nabrała dużego znaczenia, gdy w 1899 roku wybudowana została prywatna linia Chabówka – Zakopane, i awansowała do roli stacji węzłowej. W tym momencie znajduje się tam skansen taboru kolejowego. Od 1986 roku gromadzono w lokomotywowni w Suchej Beskidzkiej parowozy, wagony, urządzenia kolejowe a w 1993 roku przeniesiono ten zabytkowy tabor właśnie do Chabówki. W swoich zbiorach skansen posiada 51 parowozów( w tym osiem czynnych) 25 sprawnych wagonów pasażerskich, 55 wagonów towarowych i wiele innych urządzeń. Jest to miejsce niezwykle urokliwe , w którym czujemy jakby czas się na chwilę zatrzymał. Ogrom niektórych maszyn sprawia, ze jesteśmy pełni podziwu dla konstruktorów, że potrafili zarówna nadać im wdzięk jak i je poruszyć.
Równie ciekawa jest Świętokrzyska Kolej Dojazdowa. Jej historia sięga I wojny światowej. Pierwszy jej odcinek Jędrzejów – Motkowice zbudowały w 1915 roku wojska austriackie. Sieć była systematycznie rozbudowywana . Potężny system rozciągający się od Gór Świętokrzyskich, przez Ponidze aż do Krakowa liczył 308 km. Przy braku lokalnych dróg zaspakajał potrzeby transportowe i pasażerskie całego tego ogromnego obszaru. Naprawdę szkoda, że wielu tras w tej chwili nie ma, ponieważ podróż pociągiem zawsze miała swój niesamowity klimat a widoki były dodatkowym atutem.
Książka jest przepięknie ilustrowana zarówno kolorowymi zdjęciami robionym przez autora, jak i archiwalnymi już fotografiami lokomotyw i ich części składowych. Parowozy jako modele sprawdzają się świetnie i naprawdę trudno od nich oderwać oko.
Książkę polecam nie tylko zapalonym miłośnikom kolei lecz również tym, którzy mile wspominają z dzieciństwa podróże, gdy wagony ciągnęły wspaniałe parowozy a ich gwizd słychać było z daleka.

18 komentarzy:

  1. Wierzę, że książka może być ciekawa, ale chyba w obecnej chwili nie przeszłabym przez nią. Potrzebuje czegoś na odstresowanie, a to nie jest odpowiednia pozycja :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  3. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  4. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  5. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  6. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  7. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  8. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  9. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  10. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  11. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  12. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  13. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  14. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  15. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  16. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  17. O coś dla mnie, byłam w Muzeum parowozów w Jaworzynie Śląskiej, niesamowite miejsce i urok starych pociągów, chętnie zapoznam się z historią kolei :)

    OdpowiedzUsuń